“Utrecht had al enorm tekort op budget, daar komt nog eens 40 miljoen euro bij” kopte RTV 5 februari j.l. Dat weerhoudt de gemeente er niet van om het geld met bakken tegelijk over de balk te blijven gooien.

Reconstructie van stukje Europalaan, ruim 10 miljoen. Vier  rijstroken, blijven vier rijstroken. Alleen de bus rijdt niet meer aan de buitenkant maar aan de binnenkant. Kost niet alleen heel veel geld, maar ook heel veel bomen.

Reconstructie Amsterdamsestraatweg tussen de Weerdsingel en Marnixlaan. Kosten: 10 miljoen. Aan het profiel verandert niets. Asfalt wordt vervangen door asfalt. Kost niet alleen heel veel geld, maar ook heel veel bomen.

Over de Amsterdamsestraatweg nog even: aanvankelijk zou alleen het fietspad 40 cm worden verbreed. Dat vond het college zonde van de 8 miljoen die beschikbaar was. En dus werd besloten de hele straat op de schop te nemen, van gevel tot gevel.

De Weerdsingel moet ook op de schop, want daar was geld voor opzij gelegd. Herstraten is heel goed mogelijk, maar te goedkoop. En dus komt alles ook daar onder het asfalt.  Jammer van de knoert ouwe bomen, want volgens de Stadsingenieurs moet er tussen het nieuwe asfalt en de bomen toch echt een afstand in acht genomen worden van 6 x stambreedte (= 3 meter).

Wethouder Lot van Hooijdonk van GroenLinks moet het ontgelden, maar wie de wethouder ook is, ambtenaren maken de dienst uit. In dit geval de ambtenaren van de dienst Stadsingenieurs. Alles moet op de schop, want anders raakt het geld niet op en wordt bij de volgende begroting besloten dat Stadsingenieurs wel met wat minder toe kan.

Wie een festival wil organiseren in een groene omgeving moet bij zijn aanvraag een Natuurtoets inleveren. Uit die Natuurtoets moet blijken dat vogels, grondgebonden dieren, bomen en planten niet al teveel last hebben van het festival. Dus ook niet van de herrie die bij die festivals schijnt te moeten horen.

Volgens Tauw, leverancier van Natuurtoetsen, hebben vogels die je nog in parken aantreft, vrijwel geen last van de herrie. Maatregelen zouden niet nodig zijn. De aanwezige soorten zouden gewend zijn aan recreatie. Bij de kritische lezer rijst de vraag: zijn de soorten die wel last hebben inmiddels uit onze parken verdwenen en is dat wat we willen?

Wel schrijft Tauw een broedvogelcontrole voor. De vraag is of die zin heeft een week vóórdat het festival begint als maanden daarvoor is uitgeknobbeld waar alles moet staan. Wordt de muziektent dan nog verplaatst?

Of vogels echt geen last hebben van festivalmuziek is de vraag. De Volkskrant kwam 25 april 2024 met een interessant bericht: in het ei hebben vogels al last van herrie. Het broedsucces in eiermassa gemeten nam met 18,5 % af en in hun latere leven produceerden ze 59 % minder nakomelingen.

https://www.volkskrant.nl/wetenschap/vogels-hebben-in-het-ei-al-last-van-verkeerslawaai~b664ace1/

De organisatoren van Festivals als Central Park, Lief, Sneeuwbal, Strandboulevard betalen niets voor het in gebruik nemen van  openbare grond. Dat blijkt uit

2024-0031 Woo-besluit Utrechtse Bomenstichting inkomsten GU aan grote evenementen getekend

TheZoo betaalt dus niets voor het gebruik van Transwijk Park
(45 ha), waar omwonenden niet terecht kunnen tijdens de festivals en de opbouw en afbouw daarvan (bij elkaar  2 weken.

Er wordt wel betaald voor aanvraag van de vergunning, maar dat  is voor het werk dat ambtenaren hebben aan het behandelen van de aanvraag.

Desgevraagd liet de burgemeester weten dat er geen (bruikleen)overeenkomst wordt aangegaan voor het gebruik van de openbare grond voor een evenement. Met het verlenen van de evenementvergunning wordt impliciet ingestemd met het gebruik van de grond. Zie reactie burgemeester op verzoek bibob onderzoek naar gratis in gebruik geven parken aan exploitant evenement

Gemeente Utrecht maakt Park Transwijk, het strand Haarrijnse plas en Strijkviertel tot exclusief bedrijfsterrein voor de evenementen business. Publiek dat niet 50-80 euro entree betaalt en niet van harde muziek houdt kan er eigenlijk niet meer terecht. De gemeente brengt de evenement exploitant geen kosten in rekening voor het gebruik van de grond.


Toen er nog geen grote commerciële dance evenementen waren was Transwijk Park van iedereen.

Ooit begonnen als kleinschalige evenementen, gaat het inmiddels om grote en hele grote com­merciële evenementen, waarvoor weken opbouw en afbouw nodig zijn. Dat betekent dat het park/plas pakweg 2 weken per groot eve­nement voor publiek gesloten is. Je mag er ook niet in zonder entree te beta­len aan de exploitant (pakweg 50 – 80 euro). Tijdens opbouw en afbouw kan je er beter niet komen ivm de werkzaamheden.

Volgens de Concept Nadere regelgeving evenementen [1] is het aantal zeer grote, grote en middel grote evenement dagen dat in het Transwijk Park zou mogen plaatsvinden 9. Er van uitgaande dat deze evenementen, inclusief opbouw en afbouw, elk 14 dagen in beslag nemen, wordt het park dus 9 x 14 = 126 dagen door evenementen in beslag ge­nomen. Tel daar 9 x 18 dagen herstel bij op, kom je in totaal op 288 dagen. Dat bete­kent dat omwonenden en niet-festival bezoekers tussen 31 maart en 1 november vrijwel niet meer in het Transwijk Park terecht kunnen, want de herstelperiode is voor het park om te herstellen. De Concept Nadere regelge­ving regelt wat ook nu mogelijk is en maakt dat voor evenement exploitanten tot een recht.

[1] https://utrecht.bestuurlijkeinformatie.nl/Agenda/Document/5b6f711d-430f-484d-b5f7-f6ec6481a2d3?documentId=e6dfdd7c-5b37-4477-8b63-7b59348a434c&agendaItemId=3d89574f-c62f-4139-8660-3c13f59bac11

Verder lezen: Een park is geen bedrijventerrein

Zie: https://x.com/EricRoeske/status/1767864872006541542?t=Ki43tiDOjjeYAhORXRZfYQ&s=08

De motie die opriep om met kappen te wachten tot na de uitspraak van de rechtbank (dus de uitspraak af te wachten), werd niet ondersteund door GroenLinks. Die stemde tegen de motie. Het is maar dat we weten waar GroenLinks voor staat.

Het argument om bomen te kappen is in Utrecht maar al te vaak dat hun groeiplaatsomstandigheden verre van ideaal zijn. Het vak waarin ze staan is te klein, de grond waarin ze wortelen is niet voldoende humusrijk, op de plaats waar ze staan krijgen ze niet voldoende lucht door verdichting van de grond, ze krijgen door diezelfde verdichting ook niet genoeg water, er worden fietsen tegen aan geflikkerd en er wordt huisvuil tegen aan gezet.

Het mooie verhaal is dan dat de nieuwe bomen (in de regel zijn dat “boompjes”) het veel beter zullen  krijgen: meer humusrijke grond, meer beluchting enz. Onzin natuurlijk, want juist jonge boompjes hebben een geringe overlevingskansen als je ziet hoe we daarmee omgaan.

De vraag die niet door de gemeenteraad gesteld wordt, als er weer iets heringericht moet worden waarvoor honderd bomen gekapt moeten worden, is: waarom is er al tientallen jaren niets gedaan om die groeiplaats omstandigheden te verbeteren?

De herinrichting van de Amsterdamsestraatweg, daar wordt al ruim 10 jaar over nagedacht en al die 10 jaar is er niets gedaan om de bomen van betere grond te voorzien. De grond kan je eenvoudig wegzuigen en vervangen. De betonnen rand kan je makkelijk weg halen. En je kan wat tegels verwijderen, een hekje om de bomen heen zodat niet iedereen zijn fiets er tegen aan zet.

Dat de gemeente in 2024 aanvoert dat de bomen er niet zo best bij staan is dus gewoon een kwestie van verwaarlozing. Er is wel geld voor om de straat op te schop te nemen (10 miljoen), hoewel dat helemaal niet nodig is (het profiel blijft hetzelfde en het asfalt is niet versleten), maar er is geen geld om de dienst die zich met beheer van de bomen bezighoudt van voldoende menskracht en middelen te voorzien.

Bomen worden door de gemeente als wegwerpartikelen beschouwd. Onder de 107 bomen die gekapt zouden moeten worden op de Amsterdamsestraatweg zijn er nota bene 9 die in 2014 zijn geplant. De gemiddelde leeftijd van de bomen daalt al jaren en is nu circa 20 jaar.

De gemeente geeft een heel slecht voorbeeld, waaruit onverschilligheid blijkt voor de bomen. Is het gek dat mensen er hun fiets tegen aan flikkeren en hun huisvuil er tegen aan zetten? Valt niet goed te praten, maar is wel begrijpelijk.

Anders dan in een bos hebben bomen in de stad veel last van bodemverdichting. Bodemverdichting komt door asfalt en bestrating waarover ook nog eens over heen gereden wordt. In parken treedt bomenverdichting op door intensieve betreding.

Het gevolg van bodemverdichting is dat water moeilijker tot de wortels doordringt. Bij flinke regelval blijven plassen staan rond de bomen, wat ook niet goed is.

Voor zuurstof geldt hetzelfde, die dringt moeilijk door door de samengedrukte grond. Diertjes die in de bodemleven hebben het ook slecht, waardoor ze minder organisch afval vormen.

Als je wil weten of bomen het zwaar hebben moet je kijken of er veel dode takken zijn of er weinig bladeren zitten. Bomen die verzwakt zijn krijgen eerder last van zwammen en schimmels.

Bodemdichtheid wordt gemeten met een penetrometer, die meet hoeveel kracht ervoor nodig is om die in de grond te drukken. Als er meer kracht nodig is dan 2 kg/cm2 nemen de groeimogelijkheden af.

Literatuur: https://edepot.wur.nl/168586

Grote stadsbomen goed voor de gezondheid

Een grootschalige studie van de Universiteit in Leuven toonde aan dat één grote boom meer doet voor de gezondheid dan 10 kleine jonge boompjes. Dus eigenlijk zou de gemeente alleen met het kappen van grote bomen akkoord moeten gaan als er minstens 10 jonge bomen voor de plaats komen.

Het verband met gezondheid werd gelegd door te kijken naar de verkoopcijfers van geneesmiddelen voor hart- en vaatziekten en medicatie voor mentale aandoeningen.

Welvarende wijken zijn over het algemeen groener. Je moet dus oppassen dat je de betere gezondheid in welvarende buurten niet aan groen toeschrijft terwijl die samenhangt met de mate van welvaart. Maar daar is in het onderzoek rekening mee gehouden.

““Nu wordt er nogal snel voor gekozen een oude boom die in de weg staat te kappen. Vaak gebruikt men als argument dat het groen achteraf gecompenseerd wordt met nieuw groen. Maar de positieve effecten van zo’n ontwikkelde boom, ook op de mens, zijn duidelijk groter dan gedacht. Dat is iets om rekening mee te houden bij projecten in stedelijke omgevingen.” Aldus professor Raf Aerts.

Over het onderzoek wordt verslag gedaan in: “Residential Exposure to Urban Trees and Medication Sales for Mood Disorders and Cardiovascular Disease in Brussels, Belgium: An Ecological Study” .

Moet deze boom ook weg omdat die dichter dan 6 x de stamdiameter bij de verharding van het fietspad staat?

Op 22-11-2023 schreef de UBS aan de rechtbank:

Bestudering van de veltekening roept de vraag op waarom er ook bomen gekapt zouden moeten worden die niet in de weg lijken te staan aan het beoogde nieuwe wegprofiel (rijweg en fietspaden). Dat zijn dus bomen die buiten de moeilijk zichtbare blauwe lijnen van het nieuwe wegprofiel staan. Aan de kant van het Transwijkpark: 38A, 1912731, 1853214, 1907837, 1908649, 1853082, 1938908,
1973901, 1869338, 1926745, 1911532, 2011827, 1884401,1876205, 1886604, 1875589, 1934012, 1893717, 1926626, 1908411, 1928303, 1928303,, 1878203, 1902590, 2010278,1949122, 1862143, 1853029. Bomen die aan de Merwedekant niet in de weg staan zijn: 1872380, 1961119, 1953514 (valt bovendien in fase 2), 1904063 (fase 2), 1966435 (fase 2), 1866392 (fase 2),1911001, 1988933, 1884850, 1848300 (fase 2), 1915310. Vanwege de moeilijke leesbaarheid kan het zijn dat sommige bomen over het hoofd zijn gezien en mogelijk ook niet in de weg staan aan het nieuwe profiel.

In het besluit op bezwaar d.d. 7 december, waarin de stukken voor de rechtbank zoals de brief van 22-11-2023, waren meegenomen, stond onder het kopje ’te kappen bomen”

Ten aanzien van de door u genoemde bomen waarvoor de kap niet noodzakelijk zou zijn, merken wij het volgende op. De bomen die u noemt, staan dichter dan 6 maal de stamdiameter op de nieuw aan te brengen verharding of de nieuw te zetten betonband. Hierdoor kunnen deze bomen niet behouden worden omdat een groot deel van de stabiliteitswortels van de boom verwijderd moeten worden om de nieuwe bestrating/band te plaatsen. Hierdoor is de boom niet meer stabiel. Daarnaast zijn een aantal bomen benoemd die in het nieuwe fietspad staan en dus niet behouden kunnen blijven en heeft één boom onvoldoende kwaliteit waardoor deze geveld zal worden.

Tegen dit argument bracht de UBS in haar brief van 14-1-2024 bij de rechtbank in dat als 6 x de stamdiameter de norm zou worden voor de afstand van de boom tot de verharding, heel veel bomen in Utrecht verwijderd zouden moeten worden. Immers, als de stamdiameter 50 cm is, zou er een afstand moeten zijn van 3 meter tussen de boom en de verharding. Als voorbeeld van de bomen die veel dichter bij de rand van de weg staan werd genoemd bomen langs de Catharijnesingel en de Weerdsingel. Niettemin besloot de rechtbank (punt 22) dat het college voldoende duidelijk had gemaakt dat 30 bomen langs het fietspad te dicht bij het fietspad zouden komen te staan en dus gekapt moesten worden. De stabiliteit van de bomen zou anders worden aangetast. De UBS is het niet met de rechtbank en de gemeente eens.  (*)

Allereerst moet worden opgemerkt dat de gemeente bij geen van de bomen had onderzocht of het voor het aanbrengen van de verharding en betonband  wel nodig was om wortels te verwijderen.  Vaak zitten de stabiliteitswortels pakweg 10 á 15 cm of meer onder het maaiveld en kunnen de verharding en de betonrand worden aangebracht zonder die te beschadigen. En anders passen ze betonrand en de verharding maar een beetje aan, zoals dat altijd gebeurt.

Hieronder echter een aantal foto’s van beeldbepalende en monumentale bomen in Utrecht die vlakbij de verharding staan en waarvan niemand het in zijn hoofd zal halen dat ze daarom weg moeten.

  
Europalaan parallelweg                   Catharijnsesingel

 
Maliesingel                                      Koningslaan

       
Bemuurde Weerd                                       Waalstraat

Weerdsingel westzijde                                   Weersingel oostzijde

  
Vleutenseweg                            Begijnekade

(*) https://www.utrechtsebomenstichting.nl/wp-content/uploads/2024/01/uitspraak-europalaan.-usp-gem-23_6093-23_6094-1.pdf

Vandaag (25-11-2024) heeft de bestuursrechter uitspraak gedaan in het beroep tegen de kap van 138 bomen. Die zou nodig zijn in verband met de herinrichting van de Europalaan Noord.

Volgens de rechtbank heeft de gemeente niet gemotiveerd waarom het belang van de herinrichting zwaarder zou wegen dan de kap van 46 beeldbepalende bomen (want ouder dan 50 jaar).

Ook wilde de gemeente 13 bomen kappen, terwijl in de vergunning staat dat ze verplantbaar zijn.

De UBS is uiteraard blij,  maar vindt de uitspraak niet ver genoeg gaan en stapt daarom naar de Raad van State.

Zie hoger beroep europalaan noord

Zie  uitspraak europalaan. usp gem 23_6093 & 23_6094-1